قفس‌های پرورش آبزیان سازه‌های بزرگی هستند که جهت پرورش آبزیان مورد استفاده قرار می‌گیرند. این قفس‌ها معمولا در دریای آزاد و اغلب در خور(خلیج کوچک) یا نزدیکی خط ساحلی قرار داده می‌شوند و هدف از ساخت آن‌ها فراهم نمودن محیطی کنترل شده جهت رشد و پرورش گونه‌های مختلف ماهی همچون سالمون، تیلاپیا، سی‌بس و غیره است. قفس پرورش آبزیان معمولا از مواد فلزی یا پلاستیکی ساخته می‌شوند و جهت تثبیت و مقاوم ماندن در برابر شرایط سخت آب‌های آزاد همچون جریان‌های آبی قوی، طوفان و امواج دریا، آن‌ها را به کف اقیانوس لنگر می‌زنند.
ماهی‌های درون قفس تغذیه و نظارت می‌شوند و ضایعات تولید شده توسط آن‌ها جمع‌آوری و دفع می‌شود تا اثرات زیست محیطی به حداقل برسند. سیستم قفس پرورش آبزیان به عنوان روشی جهت برآورده ساختن نیازهای روزافزون غذای دریایی و فراهم نمودن منبع غذایی پایدار برای جمعیت رو به رشد جهان بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
قفس‌های دریایی در پرورش آبزیان کاربردهای متعددی دارند:
– پرورش ماهی: از قفس‌های دریایی برای پرورش انواع گونه‌های ماهی برای مقاصد تجاری مانند ماهی سالمون، ماهی تن و سی بس استفاده می‌شود.
– پرورش صدف: قفس‌ها همچنین جهت پرورش انواع صدف همچون صدف اویستر، صدف دو کفه‌ای و صدف باریک دریایی به کار می‌روند.
– تحقیق و توسعه: از قفس‌های دریایی می‌توان برای آزمایش گونه‌های جدید، تکنیک و روش‌های پرورش در یک محیط کنترل شده استفاده نمود.
۱. قفس پرورش آبزیان دارای مزایای اقتصادی متعددی است از جمله:
– افزایش تولید غذا: به کمک پرورش آبزیان در دریا حجم غذای تولیدی افزایش قابل توجهی داشته، تقاضای روزافزون غذاهای دریایی برآورده شده و از فشار موجود بر ذخایر ماهی‌های آزاد کاسته می‌شود.
– رشد اقتصادی: آبزی پروری دریایی با ایجاد صنایع جدید و افزایش صادرات به رشد اقتصادی محلی و ملی کمک می‌کند.
– کاهش هزینه‌ها: آبزی پروری دریایی می‌تواند هزینه‌های مرتبط با روش‌های سنتی مزارع پرورش ماهی مانند هزینه‌های خرید زمین، ساخت و ساز و همچنین هزینه خوراک و نیروی کار را کاهش دهد.
– افزایش کارایی: سیستم‌های پرورش آبزیان در دریا می‌توانند کارآمدتر از روش‌های سنتی مبتنی بر خشکی باشند زیرا می‌توانند در مقیاس بزرگتر با کنترل بیشتر بر شرایط محیطی و رژیم‌های تغذیه مورد استفاده قرار گیرند.
توجه به برنامه ریزی و مدیریت دقیق برای اطمینان از تحقق مزایای اقتصادی استفاده از قفس پرورش آبزیان و در عین حال به حداقل رساندن هرگونه اثرات منفی ضروری است.
۲. پرورش آبزیان در قفس در مقایسه با روش‌های سنتی پرورش ماهی برای محیط زیست سودمند است. برخی از این مزایا عبارتند از:
– کاهش آلودگی: آبزی پروری دریایی می‌تواند به کاهش اثرات زیست محیطی ناشی از آبزی پروری در خشکی کمک کند. زباله‌های تولید شده توسط ماهی و سایر گونه‌ها در اقیانوس‌های اطراف پراکنده می‌شوند و خطر آلودگی در مناطق ساحلی را کاهش می‌یابد.
– حفاظت از زیستگاه: با انتقال سیستم پرورش آبزی به دریا، می‌توان استعمال زیستگاه‌های ساحلی را کاهش داد و این اکوسیستم‌های مهم را حفظ نمود.
– حفظ کیفیت آب دریا: قفس‌های پرورش آبزیان معمولا در مناطقی از دریا با جریان‌های آبی زیاد قرار داده می‌شوند که به تأمین مداوم آب تمیز و مواد مغذی برای گونه‌های آبزی کمک می‌کند. این امر می‌تواند به کاهش تجمع آلاینده‌های مضر و بهبود کیفیت کلی آب مناطق ساحلی کمک می‌کند.
– پایداری بیشتر در فرآیند پرورش آبزیان: استفاده از قفس برای پرورش آبزیان در دریا می‌تواند از پرورش آبزیان در خشکی پایدارتر باشد زیرا از منابع طبیعی اقیانوس مانند خورشید و جریان‌های دریایی برای افزایش رشد و تولید بهره‌مند است.
۳. با قرار دادن قفس‌ها در دریای آزاد جهت پرورش ماهی خطر ابتلا به بیماری و انگل در آن‌ها به دلایل زیر کاهش می‌یابد:
– دوری از ساحل: به دلیل قرارگیری قفس‌ها دور از ساحل گونه‌های کشت شده از منابع بالقوه بیماری و انگل‌های موجود در محیط‌های نزدیک ساحل دور هستند.
– گردش آب در اطراف قفس‌های دریایی می‌تواند به جلوگیری از تجمع باکتری‌های مضر و سایر عوامل بیماری‌زا کمک کند و خطر ابتلا به بیماری را کاهش دهد.
– شیوه‌های مدیریتی بهتر: ا‌پراتورهای قفس‌های دریایی اغلب مهارت و تخصص بیشتری دارند و شیوه‌های مدیریتی مؤثرتری همچون اقدامات امنیت زیستی، نظارت بر کیفیت آب و اقدامات پیشگیری‌کننده را بکار می‌گیرند.
۱. هزینه بالا: ساخت و نگهداری قفس‌های دریایی در مقایسه با روش‌های سنتی پرورش ماهی پرهزینه‌تر است.
۲. چالش‌های عملیاتی: قفس‌های دریایی در معرض شرایط آب و هوایی سخت هستند و به دلیل قرارگیری دور از ساحل و نیاز به تجهیزات و پرسنل تخصصی، کار و نگهداری آن‌ها می‌تواند چالش برانگیز باشد.
۳. اثرگذاری بر زندگی جانوران دریایی: قفس‌های دریایی می‌توانند اثرات منفی بر محیط زیست دریا و حیات وحش اطراف آن داشته باشند؛ همچون ورود گونه‌های غیر بومی، انباشت زباله و مواد شیمیایی.
۴. عدم کنترل: قفس‌های دریایی در برابر سرقت و خطرات محیطی مانند طوفان، جریان‌های آبی قوی و آلودگی آسیب پذیر هستند.
در این صنعت بکارگیری بهترین شیوه‌ها و تکنیک‌های مدیریتی مناسب، اجرای دقیق و برنامه ریزی شده آن‌ها و استفاده از تجهیزات باکیفیت و مشاوره افراد متخصص برای به حداقل رساندن این چالش‌ها بسیار ضروری است. برای اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با ما تماس بگیرید.
