سالمونلا یک باکتری حساس در برابر گرما است، بنابراین حرارت دادن به خوراک قبل از فرآیند کاندیشنینگ به یک روش استاندارد برای بهبود بهداشت خوراک طیور تبدیل شده است. معضل این استراتژی این است که پلت کردن هیچگونه محافظتی در برابر آلودگی مجدد خوراک ایجاد نمی‌کند. در مطالعه‌ای که در سال ۱۹۹۷ در انگلستان انجام شد، ۳۱۰۰ نمونه از خوراک ریخته‌شده و گرد و غبار برای بررسی شیوع سالمونلا در نقاط مکانی و زمانی مختلف در ۹ کارخانه خوراک برداشته و ایزوله شدند.

میزان طیف گسترده‌ای از انواع سالمونلا از جمله سالمونلا تیفی موریوم(typhimurium) و سالمونلا انترینیدیس(enteritidis) با کمترین درجه شیوع مستقیما پس از فرآیند پلت اندازه گیری شدند. بیشترین میزان شیوع سالمونلا در کولرها بعد از فرآیند پلت و کرامبل مشاهده شد. این امر نشان می‌دهد با وجود اینکه پلت کردن ممکن است روش خوبی برای استرلیزه کردن خوراک باشد به محض اینکه خوراک از دستگاه پلت خارج شود احتمال دوباره آلوده شدن آن به عفونت‌های سالمونلا در کولر زیاد است.

در ادامه به بررسی عوامل تأثیرگذار بر کنترل سالمونلا در انواع شکل خوراک و همچنین راهکارهایی که هم باکتری‌های سالمونلا را از بین ببرند و هم به کیفیت، هضم پذیری و بهره وری خوراک طیور آسیبی نرسانند می‌پردازیم. در صورت تمایل می‌توانید این مطلب را در قالب پادکست بشنوید.

جلوگیری از دوباره آلوده شدن

 در مطالعاتی که قبلتر به آن اشاره شد، حالت مش و پلت شده یک خوراک به باکتری سالمونلا آلوده شده و میزان شیوع آن در مدت زمان دو هفته اندازه‌گیری شد. پلت کردن خوراک تنها اندکی بیشتر محافظت در برابر سالمونلا در مقایسه با خوراک مش ایجاد کرد. در روز هفتم ذخیره‌سازی میزان سالمونلا اندازه‌گیری شده در خوراک پلت شده در مقایسه با حالت مش کمتر بود. در فرآیند تغذیه طیور در مقیاس بزرگ، بیشتر خوراک تا روز هفتم مصرف می‌شود که نشان می‌دهد تغییر شیمیایی که دائماً سالمونلا را از بین ‌ببرد ممکن است برای جلوگیری از آلودگی مجدد خوراک مفید باشد. پلت کردن خوراک به وسیله بخار منجر به ژلاتینه شدن جز نشاسته غلات می‌شود که به ماندگاری بیشتر پلت‌ها کمک می‌کند. استفاده از خوراک پلت شده در جیره غذایی طیور منجر به کاهش اتلاف خوراک، سهولت در کاربری و استفاده بهینه از خوراک می‌شود. برخی از این بهبودها نتیجه تغییرات شیمیایی و فیزیکی هستند که توسط گرما، رطوبت و فشار طی فرآیند پلت کردن ایجاد می‌شوند اما بخش قابل توجهی از بهبود بهره‌وری خوراک به دلیل زمان کمتری است که مرغ‌ها صرف خوردن خوراک پلت شده می‌کنند در نتیجه انرژی مورد نیاز مرغ به طور مستقیم کاهش می‌یابد.

دمای فرآیند کاندیشنینگ

کارخانه‌های خوراک در حال حاضر دمای فرآیند کاندیشنینگ را بین ۸۰ تا ۹۰ درجه سانتی‌گراد قرار می‌دهند و در نتیجه دمای نهایی خوراک پلت شده حدودا به ۸۵ تا ۹۵ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.

مواردی که به آن‌ها می‌پردازیم:

۱. بهداشت خوراک

۲. افزایش توان تولید

۳. بهبود مقاومت خوراک پلت شده

۴. بهبود هضم پذیری خوراک

یکی از بزرگترین تولیدکنندگان دستگاه پلت ذکر کرده است که گرمای تولیدشده هنگام فرآیند کاندیشن و پلت کردن، با تجزیه نشاسته موجود در خوراک، آن را هضم پذیرتر می‌کند. تحقیقات اخیر خلاف این موضوع را نشان می‌دهند، یعنی عملیات حرارتی بر روی خوراک، مقاومت خوراک پلت شده را بهبود می‌بخشد اما بر هضم پذیری مواد مغذی تأثیر می‌گذارد. در تحقیق دیگری گزارش شده است که با حذف عامل شکل خوراک در اثرات دمای کاندیشنینگ، دمای بالای فرآیند کاندیشن کردن (به این موضوع در بخش «از بین بردن باکتری‌ها» و «عوامل ضد تغذیه‌ای» در مطلب طراحی و تحهیزات فنی، کلیدی برای بهبوز کیفیت خوراک پرداختیم)  به خودی خود بر هضم پذیری مواد مغذی و مصرف انرژی خوراکی که بر پایه گندم است، تأثیر منفی می‌گذارد. همچنین مطالعه دیگری نشان می‌دهد که با افزایش دمای فرآیند کاندیشنینگ کنجاله سویا و کنجاله ذرت از ۷۴ درجه سانتیگراد به ۸۵ و ۹۶ درجه سانتیگراد، هضم پذیری برخی از آمینواسیدها ۳ تا ۵ درصد کاهش داشته است.

همینطور نشان داده شده که استراتژی‌های جایگزین وجود دارند که به وسیله آن‌ها مقاومت پلت می‌تواند در دمای پایین فرآیند کاندیشنینگ افزایش یابد. این استراتژی‌ها شامل افزودن رطوبت به خوراک، استفاده از پلت بایندر و همچنین کاهش قطر پلت و افزایش طول آن است.

کاهش دمای فرآیند کاندیشنینگ، نگرانی‌ها درمورد استرلیزه نشدن خوراک را افزایش می‌دهد. از آنجایی که دمای فرآیند پلت کردن طی دهه‌های گذشته افزایش یافته است جهت بهبود بهداشت خوراک، مقاوت خوراک پلت شده و هضم پذیری مواد مغذی، تصمیم گرفته شد تا مطالعه دو بخشی جهت بررسی موارد زیر انجام شود که آیا:

۱. سالمونلا در دمای پایین کاندیشنینگ از بین می‌رود؟

۲. افزودن اسیدی فایر می‌تواند شاخص دوام پلت (PDI) را بهبود ببخشد؟

۳. میزان شیوع سالمونلا پس از آلودگی مجدد به وسیله اسیدی کردن خوراک کاهش می‌یابد؟

۴. قرار گرفتن خوراک تحت حرارت بالا منجر به کاهش هضم پذیری مواد مغذی می‌شود؟

۵. دمای پایین کاندیشنینگ به همراه اسیدی کردن خوراک می‌تواند استراتژی‌ای جهت حفظ بهداشت خوراک و همچنین هضم پذیری مواد مغذی باشد؟

بخش اول

آزمایشات انجام شده بر رژیم غذایی مرغ گوشتی که شامل کنجاله سویا بوده، اثر متقابل اسیدی کردن خوراک و دمای فرآیند کاندیشنینگ را بررسی کرده است. این دو عامل با بهداشت خوراک که پس از گذشت زمان با سالمونلا دوباره آلوده می‌شوند مرتبط هستند. خوراک مشی که شامل سالمونلا بود، تحت تأثیر عملیات حرارتی در دماهای ۶۰، ۷۵ و ۹۰ درجه سانتی گراد با ۴۵ ثانیه زمان کاندیشنینگ، به آن اسیدی فایر در مقادیر ۰، ۴، ۷ و۱۰ گرم در کیلوگرم اضافه شد و سپس پلت شد. خوراک پلت شده مجددا به سالمونلا آلوده شده و میزان شیوع آن در مدت ۲ هفته اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادند پلت کردن، صرف نظر از دمای فرآیند کاندیشنینگ برای از بین بردن کامل سالمونلا موجود در خوراک کافی بود. اسیدی کردن خوراک صرف نظر از شکل خوراک یا دمای فرآیند کاندیشنینگ خوراک پلت شده، موثر بود. از این مطالعات می‌توان نتیجه گرفت که اسیدی کردن خوراک به وسیله اسید فرمیک می‌تواند ابزاری مکمل برای بالا بردن بهداشت خوراک باشد.

بخش دوم 

طی مطالعات انجام شده بر قابلیت هضم و عملکرد مرغ گوشتی، خوراک مش در دو‌حالت بدون اسیدی فایر و با اسیدی فایر به میزان ۷ گرم در کیلوگرم و خوراک پلت شده در سه حالت بدون اسیدی فایر و با مقادیر ۷ و ۱۰ گرم در کیلوگرم به مرغ‌های گوشتی از نژاد راس داده شد. برای هر دو شکل خوراک دمای فرآیند‌ کاندیشنینگ ۶۰، ۷۵ و ۹۰ درجه سانتیگراد به مدت ۳۰ ثانیه در نظر گرفته شد.

نتایج نشان دادند کاندیشن کردن در دمای ۹۰ درجه سانتیگراد اثر مثبت و مطلوبی بر شاخص دوام پلت (PDI) دارد. اسیدی کردن خوراک در این دما تأثیری بر PDI نداشته اما استفاده از اسیدی فایر در دمای کاندیشنینگ ۶۰ درجه سانتیگراد، شاخص PDI را ۹ و ۱۱ درصد به ترتیب برای مقادیر ۷ و ۱۰ گرم درکیلوگرم بهبود بخشید. یک اثرگذاری متقابل بسیار قوی بین اسیدی فایر و دمای فرآیند کاندیشنینگ نیز مشاهد شد. هیچ یک از تأثیرات عمده که به آن‌ها اشاره شد و ارتباط میان دمای کاندیشنینگ و اسیدی فایر در افزایش وزن و صرفه خوراک تاثیر قابل توجهی نداشته‌اند. اسیدی فایر به مقدار ۱۰ گرم در کیلوگرم، زمینه را برای افزایش مصرف خوراک پلت شده ایجاد می‌کند. افزودن اسیدی فایر به طور مداوم قابلیت هضم ماده خشک، فسفر، نیتروژن، چربی و نشاسته را بهبود می‌بخشد و حرارت در دمای بالا، قابلیت هضم ماده خشک، نشاسته، چربی و کلسیم را کاهش می‌دهد.

به این ترتیب یافته‌های این مقاله نشان می‌دهد که اسیدی کردن خوراک برای هضم پذیری مواد مغذی موجود در خوراک پلت داده شده به مرغ گوشتی مفید است و تأیید می‌کند که دمای بالای کاندیشن کردن هضم پذیری مواد مغذی را کاهش می‌دهد. از این تحقیق و سایر مطالعات اخیر می‌توان این مسئله را طرح کرد که ممکن است دمای فعلی تجاری پلت کردن از نظر بهداشت خوراک بدون ضرورت، بالا باشد و عملیات حرارتی با دمای پایین‌تر به همراه افزودن یک اسیدی فایر در مقدار مناسب نه تنها خوراک پلت شده را مقاوم نگه می‌دارد بلکه ارزش مواد مغذی خوراک را نیز حفظ می‌نماید.

منبع: لئون هال (۲۰۱۹). تاثیر عملیات حرارتی و اسیدی کردن خوراک بر سالمونلا و کیفیت خوراک. https://www.allaboutfeed.net/animal-feed/feed-processing/effect-of-heat-treatment-and-feed-acidification-on-feed-quality-and-salmonella/